Коссак-Щуцка, Зофия
Вы находитесь на сайте "Архив статей из ЭЕЭ и статей на еврейские темы из Википедии"
| Регулярная статья | |
| Л.Гроервейдл | |
| 29.05.2011 | |
Шаблон:Pisarz infobox
Zofia Kossak-Szczucka, później Zofia Kossak-Szatkowska, de domo Kossak, primo voto Szczucka, secundo voto Szatkowska (ur. 10 sierpnia 1889[1] w Kośminie[2], zm. 9 kwietnia 1968 w Bielsku-Białej) – polska powieściopisarka, uczestniczka ruchu oporu organizacji Żegota.
Содержание |
Biografia
Była córką Tadeusza Kossaka (brata bliźniaka Wojciecha) i Anny Kisielnickiej-Kossakowej, siostrą stryjeczną satyryczki Magdaleny Samozwaniec i poetki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej oraz wnuczką Juliusza Kossaka.
W większości publikacji figuruje rok 1890 jako data jej narodzin; po dotarciu do nieznanych wcześniej dokumentów okazało się, że przyszła na świat rok wcześniej. Dzieciństwo i młodość spędziła na Lubelszczyźnie i na Wołyniu.
Na początku uczyła się w domu, potem w 1906 pracowała jako nauczycielka w Warszawie. Następnie studiowała w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych i w tej samej dziedzinie w Genewie. W 1915 roku wyszła za mąż za Stefana Szczuckiego, po zamążpójściu mieszkała w Nowosielicy na Wołyniu, tu przeżyła okres krwawych wystąpień chłopskich oraz najazd bolszewicki. Po śmierci pierwszego męża w 1921 roku zamieszkała w Górkach Wielkich. W 1925 roku ponownie wyszła za mąż, za Zygmunta Szatkowskiego. W roku 1932 odznaczona nagrodą literacką województwa śląskiego. W 1936 otrzymała Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.
W czasie II wojny światowej była w Warszawie, prowadząc działalność konspiracyjną i charytatywną. Stanęła na czele Frontu Odrodzenia Polski, tajnej organizacji katolickiej, będącej kontynuacją przedwojennej Akcji Katolickiej. Współpracowała też z polityczno-wojskową katolicką organizacją podziemną Unia.
Była współredaktorką pierwszego pisma podziemnego "Polska Żyje". W sierpniu 1942 roku opublikowała swój protest. We wrześniu 1942 wraz z Wandą Krahelską powołała Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom, przekształcony wkrótce w Radę Pomocy Żydom "Żegota". Za tę działalność, po wojnie odznaczona została medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata". W 1943 aresztowana i więziona w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, (wspomnienia z obozu opisała w książce Z otchłani) przeniesiona do warszawskiego Pawiaka, skazana na śmierć. Uwolniona w 1944 dzięki staraniom władz podziemia wzięła udział w powstaniu warszawskim. W latach wojennych odegrała dużą rolę w formacji młodego Władysława Bartoszewskiego.
W 1945 skierowana w misji Polskiego Czerwonego Krzyża do Londynu, pozostała na emigracji przez 12 lat gospodarując wraz z mężem na farmie w Kornwalii i kontynuując pracę pisarską.
Po powrocie do kraju w 1957 osiadła ponownie w Górkach Wielkich. Jako publicystka współpracowała przede wszystkim z prasą katolicką. Dzięki umiejętności barwnego obrazowania, dużym walorom poznawczym i potoczystej narracji większość jej powieści historycznych zyskała również popularność wśród dzieci. W 1964 była jedną z sygnatariuszek listu 34, w którym przyłączyła się do protestu pisarzy w obronie swobody wypowiedzi[3].
Uhonorowana przynależnością do Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy, poprzez otrzymanie Wielkiego Krzyża Zasługi.
266px|thumb|right|Grób Zofii Kossak-Szczuckiej w Górkach Wielkich Zmarła 9 kwietnia 1968 w Bielsku-Białej, pochowana na cmentarzu parafialnym w Górkach Wielkich.
Twórczość
- Beatum scelus (Błogosławiona wina)
- Beatyfikacja Skargi
- Bez oręża – powieść historyczna (1937)
- Błogosławiony Jan Sarkander ze Skoczowa
- Bursztyny (1958)
- Chrześcijańskie posłannictwo Polski
- Dzień dzisiejszy (1931, powiastka ziemiańska)
- Dziedzictwo – powieść historyczna (razem z Zygmuntem Szatkowskim)
- Gość oczekiwany – dramat
- Gród nad jeziorem
- Kielich krwi – obrazek sceniczny w dwóch aktach
- Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata (dla dzieci) (1924)
- Król trędowaty – powieść historyczna (1937)
- Krzyżowcy (1935, 4 tomy) (wrażenia z podróży do Ziemi świętej wielką powieść historyczną o pierwszej wyprawie krzyżowej)
- Ku swoim – powieść dla młodzieży (1932)
- Legnickie pole (1930, przekład niem. O. F. Battaglii, 1931)
- Na drodze – obrazek sceniczny dla młodzieży w 2 aktach
- Na Śląsku
- Nieznany kraj – wybór opowiadań (1932)
- Ognisty wóz
- Pątniczym szlakiem. Wrażenia z pielgrzymki (1933)
- Pod lipą
- Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919 – powieść biograficzna (1922)
- Prometeusz i garncarz
- Przymierze – powieść biblijna o patriarsze Abrahamie (1952)
- Purpurowy szlak
- Puszkarz Orbano – powieść historyczna
- Rewindykacja polskości na Kresach
- Rok polski: obyczaj i wiara
- S.O.S. ... ! – powieść
- Skarb Śląski
- Suknia Dejaniry
- Szaleńcy Boży (1929)
- Szukajcie przyjaciół – powieść dla młodzieży (1933)
- Topsy i Lupus – powieść dla młodzieży (1931)
- Trembowla – powieść historyczna
- Troja północy (razem z Zygmuntem Szatkowskim) – powieść historyczna o Słowianach połabskich
- W Polsce Podziemnej: wybrane pisma dotyczące lat 1939-1944
- Warna
- Wielcy i mali (1927)
- Z dziejów Śląska
- Z miłości – powieść (1925)
- Z otchłani: wspomnienia z lagru
- Złota wolność (1928, 2 tomy, przekład szwedzki 1931)
Zobacz też
- Dąb (imię)
Шаблон:Przypisy
Linki zewnętrzne
 |
Коссак-Щуцка, Зофия на Викискладе? |
|---|
- Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich
- Zofia Kossak
- Artykuł o „świadectwie życia” Zofii Kossak
- Metryka urodzenia Zofii Anny Kossak-Szczuckiej 21 I/2 II 1890 roku
Kategoria:Działacze FOP Kategoria:Działacze Rady Pomocy Żydom "Żegota" Kategoria:Działacze opozycji w PRL Kategoria:Działacze polskiego podziemia 1939-1945 Kategoria:Kawalerowie Zakonu Świętego Łazarza Zofia Kategoria:Laureaci Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury Kategoria:Ludzie związani ze Śląskiem Cieszyńskim Kategoria:Pisarze katoliccy Kategoria:Polscy pisarze emigracyjni Kategoria:Polscy pisarze dwudziestolecia międzywojennego Kategoria:Polscy prozaicy Kategoria:Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej Kategoria:Powstańcy warszawscy Kategoria:Sprawiedliwi wśród Narodów Świata Kategoria:Urodzeni w 1889 Kategoria:Więźniowie KL Auschwitz Kategoria:Zmarli w 1968 Kategoria:Ludzie związani z Bielskiem-Białą Kategoria:Publicyści Przeglądu Powszechnego Kategoria:Absolwenci Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie
cs:Zofia Kossak-Szczuckala:Sophia Kossak-Szczucka hu:Zofia Kossak-Szczucka
Ошибка цитирования Для существующего тега <ref> не найдено соответствующего тега <references/>
