м |
|
| (10 промежуточных версий не показаны.) |
| Строка 1: |
Строка 1: |
| - | {{Остатье| ТИП СТАТЬИ = 1
| + | #redirect [[:ej:Коссак-Щуцка, Зофия]] |
| - | | АВТОР1 = Л.Гроервейдл
| + | |
| - | | АВТОР2 =
| + | |
| - | | АВТОР3 =
| + | |
| - | | СУПЕРВАЙЗЕР =
| + | |
| - | | ПРОЕКТ =
| + | |
| - | | ПОДТЕМА =
| + | |
| - | | КАЧЕСТВО =
| + | |
| - | | УРОВЕНЬ =
| + | |
| - | | ДАТА СОЗДАНИЯ = 29.05.2011
| + | |
| - | | ВИКИПЕДИЯ =
| + | |
| - | | НЕОДНОЗНАЧНОСТЬ =
| + | |
| - | }}
| + | |
| - | {{pisarz infobox
| + | |
| - | |pisarz =Zofia Kossak-Szczucka
| + | |
| - | |grafika =ZOFIA KOSSAK.jpg
| + | |
| - | |opis grafiki =
| + | |
| - | |pełne imię i nazwisko = <!-- pełne lub prawdziwe -->
| + | |
| - | |pseudonim =
| + | |
| - | |data i miejsce urodzenia =10 sierpnia 1889<br />{{flaga|POL|wariant=1815}} [[Kośmin]]
| + | |
| - | |data i miejsce śmierci =9 kwietnia 1968<br />{{flaga|POL}} [[Bielsko-Biała]]
| + | |
| - | |narodowość = [[Polacy|polska]]
| + | |
| - | |język =
| + | |
| - | |obywatelstwo = <!-- W wypadku braku rozbieżności z polem narodowość pozostawić puste -->
| + | |
| - | |Alma Mater =
| + | |
| - | |edukacja = <!-- W wypadku braku rozbieżności z polem alma mater pozostawić puste -->
| + | |
| - | |okres = <!-- Okres prowadzenia działalności pisarskiej -->
| + | |
| - | |gatunki =
| + | |
| - | |ważne dzieła =
| + | |
| - | |muzeum artysty =
| + | |
| - | |odznaczenia =
| + | |
| - | |commons =Zofia Kossak-Szczucka
| + | |
| - | |source =
| + | |
| - | |quote =Zofia Kossak-Szczucka
| + | |
| - | |www =
| + | |
| - | |podpis =
| + | |
| - | }}
| + | |
| - | | + | |
| - | '''Zofia Kossak-Szczucka''', później '''Zofia Kossak-Szatkowska''', ''[[de domo]]'' '''Kossak''', ''primo voto'' '''Szczucka''', ''secundo voto'' '''Szatkowska''' (ur. [[10 sierpnia]] [[1889]]<ref>[http://web.archive.org/web/20070927181637/www.zofiakossak.pl/aktualnosci/?nzw=info&nr=20 Zofia Kossak<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref> w [[Kośmin (województwo lubelskie)|Kośminie]]<ref>[http://wiadomosci.ox.pl/wiadomosc,9420,-odyseja-slaskiej-pisarki.html Informacje z serwisu wiadomości.ox.pl]</ref>, zm. [[9 kwietnia]] [[1968]] w [[Bielsko-Biała|Bielsku-Białej]]) – [[Polacy|polska]] powieściopisarka, uczestniczka ruchu oporu organizacji [[Rada Pomocy Żydom|Żegota]].
| + | |
| - | | + | |
| - | == Biografia ==
| + | |
| - | Była córką Tadeusza Kossaka (brata [[Ciąża bliźniacza|bliźniaka]] [[Wojciech Kossak|Wojciecha]]) i Anny Kisielnickiej-Kossakowej, siostrą stryjeczną satyryczki [[Magdalena Samozwaniec|Magdaleny Samozwaniec]] i poetki [[Maria Pawlikowska-Jasnorzewska|Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej]] oraz wnuczką [[Juliusz Kossak|Juliusza Kossaka]].
| + | |
| - | | + | |
| - | W większości publikacji figuruje rok 1890 jako data jej narodzin; po dotarciu do nieznanych wcześniej dokumentów okazało się, że przyszła na świat rok wcześniej. Dzieciństwo i młodość spędziła na Lubelszczyźnie i na Wołyniu.
| + | |
| - | | + | |
| - | Na początku uczyła się w domu, potem w 1906 pracowała jako nauczycielka w [[Warszawa|Warszawie]]. Następnie studiowała w warszawskiej [[Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie|Szkole Sztuk Pięknych]] i w tej samej dziedzinie w [[Genewa|Genewie]]. W 1915 roku wyszła za mąż za Stefana Szczuckiego, po zamążpójściu mieszkała w [[Nowosielica (rejon połoński)|Nowosielicy]] na [[Wołyń|Wołyniu]], tu przeżyła okres krwawych wystąpień chłopskich oraz najazd bolszewicki. Po śmierci pierwszego męża w 1921 roku zamieszkała w [[Górki Wielkie|Górkach Wielkich]]. W 1925 roku ponownie wyszła za mąż, za Zygmunta Szatkowskiego. W roku 1932 odznaczona nagrodą literacką województwa śląskiego. W 1936 otrzymała Złoty Wawrzyn [[Polska Akademia Literatury|Polskiej Akademii Literatury]].
| + | |
| - | | + | |
| - | W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] była w Warszawie, prowadząc działalność konspiracyjną i charytatywną. Stanęła na czele [[Front Odrodzenia Polski|Frontu Odrodzenia Polski]], tajnej organizacji [[katolicyzm|katolickiej]], będącej kontynuacją przedwojennej [[Akcja Katolicka|Akcji Katolickiej]]. Współpracowała też z polityczno-wojskową katolicką organizacją podziemną [[Unia (organizacja)|Unia]].
| + | |
| - | | + | |
| - | Była współredaktorką pierwszego pisma podziemnego [[Polska żyje|"Polska Żyje"]]. W sierpniu 1942 roku opublikowała swój [[protest Zofii Kossak-Szczuckiej|protest]]. We wrześniu 1942 wraz z [[Wanda Krahelska|Wandą Krahelską]] powołała [[Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom]], przekształcony wkrótce w [[Rada Pomocy Żydom|Radę Pomocy Żydom "Żegota"]]. Za tę działalność, po wojnie odznaczona została medalem "[[Sprawiedliwy wśród Narodów Świata|Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata]]". W 1943 aresztowana i więziona w [[Obozy niemieckie 1933-1945|niemieckim obozie]] [[obóz koncentracyjny|koncentracyjnym]] [[Auschwitz-Birkenau]], (wspomnienia z obozu opisała w książce ''Z otchłani'') przeniesiona do warszawskiego [[Pawiak]]a, skazana na śmierć. Uwolniona w [[1944]] dzięki staraniom władz podziemia wzięła udział w [[Powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]]. W latach wojennych odegrała dużą rolę w formacji młodego [[Władysław Bartoszewski|Władysława Bartoszewskiego]].
| + | |
| - | | + | |
| - | W 1945 skierowana w misji [[Polski Czerwony Krzyż|Polskiego Czerwonego Krzyża]] do [[Londyn]]u, pozostała na emigracji przez 12 lat gospodarując wraz z mężem na farmie w [[Kornwalia|Kornwalii]] i kontynuując pracę pisarską.
| + | |
| - | | + | |
| - | Po powrocie do kraju w 1957 osiadła ponownie w Górkach Wielkich. Jako publicystka współpracowała przede wszystkim z prasą katolicką. Dzięki umiejętności barwnego obrazowania, dużym walorom poznawczym i potoczystej narracji większość jej powieści historycznych zyskała również popularność wśród dzieci. W 1964 była jedną z sygnatariuszek [[list 34|listu 34]], w którym przyłączyła się do protestu pisarzy w obronie swobody wypowiedzi<ref>Zob. też: [[Norbert Wójtowicz]], ''Jeszcze o świadectwie życia Zofii Kossak'', „Nasz Głos” (Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”) 2007, nr 8-9 (125-126), s.25-26</ref>.
| + | |
| - | | + | |
| - | Uhonorowana przynależnością do [[Zakon Rycerzy św. Łazarza|Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy]], poprzez otrzymanie Wielkiego Krzyża Zasługi.
| + | |
| - | | + | |
| - | [[Plik:Grób Zofii Kossak w Górkach Wielkich1.jpg|266px|thumb|right|Grób Zofii Kossak-Szczuckiej w Górkach Wielkich]]
| + | |
| - | Zmarła [[9 kwietnia]] [[1968]] w [[Bielsko-Biała|Bielsku-Białej]], pochowana na cmentarzu parafialnym w [[Górki Wielkie|Górkach Wielkich]].
| + | |
| - | | + | |
| - | == Twórczość ==
| + | |
| - | * ''Beatum scelus'' (''[[Błogosławiona wina (powieść)|Błogosławiona wina]]'')
| + | |
| - | * ''Beatyfikacja Skargi''
| + | |
| - | * ''[[Bez oręża (powieść)|Bez oręża]]'' – [[powieść historyczna]] ([[1937 w literaturze|1937]])
| + | |
| - | * ''Błogosławiony Jan Sarkander ze Skoczowa''
| + | |
| - | * ''[[Bursztyny]]'' ([[1958 w literaturze|1958]])
| + | |
| - | * ''Chrześcijańskie posłannictwo Polski''
| + | |
| - | * ''Dzień dzisiejszy'' ([[1931 w literaturze|1931]], powiastka ziemiańska)
| + | |
| - | * ''Dziedzictwo'' – powieść historyczna (razem z Zygmuntem Szatkowskim)
| + | |
| - | * ''[[Gość oczekiwany]]'' – dramat
| + | |
| - | * ''Gród nad jeziorem''
| + | |
| - | * ''Kielich krwi – obrazek sceniczny w dwóch aktach''
| + | |
| - | * ''Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata'' ([[Literatura dziecięca|dla dzieci]]) ([[1924 w literaturze|1924]])
| + | |
| - | * ''Król trędowaty'' – powieść historyczna ([[1937 w literaturze|1937]])
| + | |
| - | * ''[[Krzyżowcy (powieść)|Krzyżowcy]]'' ([[1935 w literaturze|1935]], 4 tomy) (wrażenia z podróży do Ziemi świętej wielką powieść historyczną o pierwszej wyprawie krzyżowej)
| + | |
| - | * ''Ku swoim'' – powieść dla młodzieży ([[1932 w literaturze|1932]])
| + | |
| - | * ''Legnickie pole'' ([[1930 w literaturze|1930]], przekład niem. O. F. Battaglii, 1931)
| + | |
| - | * ''Na drodze'' – obrazek sceniczny dla młodzieży w 2 aktach
| + | |
| - | * ''Na Śląsku''
| + | |
| - | * ''Nieznany kraj'' – wybór [[opowiadanie|opowiadań]] ([[1932 w literaturze|1932]])
| + | |
| - | * ''Ognisty wóz''
| + | |
| - | * ''Pątniczym szlakiem. Wrażenia z pielgrzymki'' ([[1933 w literaturze|1933]])
| + | |
| - | * ''Pod lipą''
| + | |
| - | * ''[[Pożoga (powieść)|Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919]]'' – powieść biograficzna ([[1922 w literaturze|1922]])
| + | |
| - | * ''Prometeusz i garncarz''
| + | |
| - | * ''Przymierze'' – powieść biblijna o patriarsze [[Abraham]]ie ([[1952 w literaturze|1952]])
| + | |
| - | * ''Purpurowy szlak''
| + | |
| - | * ''Puszkarz Orbano'' – powieść historyczna
| + | |
| - | * ''Rewindykacja polskości na Kresach''
| + | |
| - | * ''Rok polski: obyczaj i wiara''
| + | |
| - | * ''S.O.S. ... !'' – powieść
| + | |
| - | * ''Skarb Śląski''
| + | |
| - | * ''Suknia Dejaniry''
| + | |
| - | * ''Szaleńcy Boży'' ([[1929 w literaturze|1929]])
| + | |
| - | * ''Szukajcie przyjaciół'' – powieść dla młodzieży ([[1933 w literaturze|1933]])
| + | |
| - | * ''Topsy i Lupus'' – powieść dla młodzieży ([[1931 w literaturze|1931]])
| + | |
| - | * ''Trembowla'' – powieść historyczna
| + | |
| - | * ''Troja północy'' (razem z Zygmuntem Szatkowskim) – powieść historyczna o [[Słowianie połabscy|Słowianach połabskich]]
| + | |
| - | * ''W Polsce Podziemnej: wybrane pisma dotyczące lat 1939-1944''
| + | |
| - | * ''Warna''
| + | |
| - | * ''Wielcy i mali'' ([[1927 w literaturze|1927]])
| + | |
| - | * ''Z dziejów Śląska''
| + | |
| - | * ''Z miłości'' – powieść ([[1925 w literaturze|1925]])
| + | |
| - | * ''Z otchłani: wspomnienia z lagru''
| + | |
| - | * ''Złota wolność'' ([[1928 w literaturze|1928]], 2 tomy, przekład szwedzki 1931)
| + | |
| - | | + | |
| - | == Zobacz też ==
| + | |
| - | * [[Dąb (imię)]]
| + | |
| - | | + | |
| - | {{Przypisy}}
| + | |
| - | | + | |
| - | == Linki zewnętrzne ==
| + | |
| - | {{Commons|Zofia Kossak-Szczucka}}
| + | |
| - | {{Wikiquote|z Zofii Kossak-Szczuckiej}}
| + | |
| - | * [http://www.muzeumkossak.pl/ Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich]
| + | |
| - | * [http://www.zofiakossak.pl/ Zofia Kossak]
| + | |
| - | * [http://naszglos.civitaschristiana.pl/index.php?type=artykul&rok=2007&str=25&nr=8 Artykuł o „świadectwie życia” Zofii Kossak]
| + | |
| - | * [http://dziedzictwo.polska.pl/katalog/skarb,Metryka_urodzenia_Zofii_Anny_Kossak-Szczuckiej_21_I_2_II_1890_roku,gid,185655,cid,1712.htm Metryka urodzenia Zofii Anny Kossak-Szczuckiej 21 I/2 II 1890 roku]
| + | |
| - | | + | |
| - | {{DEFAULTSORT:Kossak-Szczucka, Zofia}}
| + | |
| - | | + | |
| - | [[Kategoria:Działacze FOP]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Działacze Rady Pomocy Żydom "Żegota"]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Działacze opozycji w PRL]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Działacze polskiego podziemia 1939-1945]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Kawalerowie Zakonu Świętego Łazarza]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Kossakowie|Zofia]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Laureaci Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Ludzie związani ze Śląskiem Cieszyńskim]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Pisarze katoliccy]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Polscy pisarze emigracyjni]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Polscy pisarze dwudziestolecia międzywojennego]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Polscy prozaicy]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Powstańcy warszawscy]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Sprawiedliwi wśród Narodów Świata]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Urodzeni w 1889]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Więźniowie KL Auschwitz]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Zmarli w 1968]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Ludzie związani z Bielskiem-Białą]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Publicyści Przeglądu Powszechnego]]
| + | |
| - | [[Kategoria:Absolwenci Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie]]
| + | |
| - | | + | |
| - | [[cs:Zofia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[de:Zofia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[en:Zofia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[fr:Zofia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[la:Sophia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[hu:Zofia Kossak-Szczucka]]
| + | |
| - | [[uk:Коссак-Щуцька Софія]]
| + | |
| - | | + | |
| - | [[Категория:Черновые материалы для работы]]
| + | |
