Песня "Роженькес мит мандлен"
Вы находитесь на сайте "Архив статей из ЭЕЭ и статей на еврейские темы из Википедии"
(→Контекст) |
м (переименовал «Роженькис мит мандлен» в «Роженькиес мит мандлен»: Исправление ошибки) |
Версия 12:09, 28 мая 2011
Регулярная статья | |
Л.Гроервейдл | |
28.05.2011 | |
Это только начальный черновик статьи, которая находится сейчас в работе.
Если вы хотите установить контакт с автором статьи, посмотрите историю изменений. |
Роженькис мит мандлен (ראָזשינקעס מיט מאַנדלען) - "Изюм с миндалём" - популярная народная песня.
Слова и музыка Авраhама Гольдфадена. Написана в 1880 году.
Контекст
Песня - колыбельная из последнего акта оперы "Шуламис" ("Суламифь").
После расставания с царём Шломо Шуламис живёт в маленьком доме и растит маленького сына Иделе ("Еврей"). Колыбельная поётся именно ему. В ней - рассказ о том, чем будет заниматься в будущем еврейский народ, с упором на фразу "знания - лучший товар".
В некоторых постановках, тяготеющих к сказочной трактовке, действуют дополнительные персонажи: работники Шуламис - Кот и Козочка. В таких вариантах колыбельную поёт не Шуламис, а Козочка.[1]
Текст песни на идиш
אין דעם בית-המקדש, אין אַ ווינקל-חדר,
זיצט די אַלמנה בת-ציון אַליין;
איר בן-יחידל, ייִדעלען, וויגט זי בּסדר
און זיגט אים צום שלאָפֿן אַ לידעלע שיין:
אַ- אַ- אַ- אַ- אַ!...
אונטער ייִדעלעס וויגעלע
שלאָפֿט אַ קלאָר-ווייַס ציגעלע,
דאָס ציגעלע איז געפֿאָרן האַנדלען,-
דאָס וועט זייַן דייַן בּאַרוף:
'ראָזשינקעס מיט מאַנדלען'...
שלאָף זשע, ייִדעלע, שלאָף!...
אין דעם לידל, מייַן קינד, ליגט פֿיל נבֿואות...
אַז דו וועסט אַ מאָל זייַן צעזייט אויף דער וועלט,
אַ סוחר וועסטו זייַן פֿון אַלע תּבֿואות
און וועסט אין דעם אויך פֿאַרדינען פֿיל געלט...
אַ- אַ- אַ- אַ- אַ!...
רעפֿרען:
און אַז דו וועסט ווערן רייַך, ייִדעלע,
ואָלסטו זיך דערמאָנען אין דעם לידעלע:
'ראָזשינקעס מיט מאָנדלען'-
דאָס וועט זייַן דייַן בּאַרוף,
ייִדעלע וועט אַלץ האַנדלען.
שלאָף זשע, יידעלע. שלאָף!...
עס וועט קומען אַ צייַט פֿון ווערטפּאַפּירן,
קאַנטאָרן וועלן זיין אין דער גאַנצער וועלט;
דער גרעסטער וועסטו זייַן פֿון אַלע באַנקירן
און וועסט אין דעם אויך פֿאָרדינען פֿיל געלט.
אַ- אַ- אַ- אַ- אַ!...
רעפֿרען: און אַז דו וועסט ווערן...
עס וועט קומען אַ צייַט פֿון אייַזנבאַנען,
זיי וועלן פֿאַרפֿלייצן די גאַנצע וועלט;
אייַזערנע וועגן וועסטו אויסשפּאַנען
און וועסט אין דעם אויך פֿאַרדינען פֿיל געלט.
אַ- אַ- אַ- אַ- אַ!...
רעפֿרען:
און אַז דו וועסט ווערן רייַך, ייִדעלע,
זאָלסטו זיך דערמאָנען אין דעם לידעלע:
'ראָזשינקעס מיט מאַנדלען' –
דאָס וועט זייַן דייַן באַרוף.
ייִדעלע וועט אַלץ האַנדלען...
שלאָף זשע, ייִדעלע, שלאָף!...
Источники
- Вениамин Чернухин. Откуда взялись еврейские песни? – 4
- ראָזשינקעס מיט מאַנדלען
- Jan Peerce - "Rozhinkes mit Mandlen" ("Raisins and Almonds")
Примечания
- ↑ По рассказу А.Д. Шварцман (1919-2003), видевшей оба варианта постановки в еврейских театрах в СССР